Herinneren de ouderen onder ons nog Jansen & Jansen uit de beroemde Kuifje-serie? Wel, er is een nieuwe versie in aantocht. Dat wil zeggen, niet Jansen & Jansen maar: Jacobs & Jacobs. Nadat ik op mijn 65ste vanwege pensionering tegenstribbelend afscheid moest nemen als geestelijk verzorger van het Sinai Centrum, heeft nu ook mijn naamgenoot psychiater Fedia Jacobs de Joodse Geestelijke Gezondheidszorg verlaten. Met een geweldig symposium werd van hem afscheid genomen. Als Jacobs & Jacobs hebben wij decennialang mogen samenwerken. De samenwerking bestond uit het over en weer naar elkaar verwijzen van cliënten. Overigens heette dat vroeger nog gewoon patiënten, maar nadat besloten werd dat patiënten als discriminerend zou kunnen worden opgevat, gelijk Zwarte Piet, heet dat nu cliënten. Donderdag zijn Dr. Fedia Jacobs en ik samengekomen voor een eerste bespreking. Wat is de boodschap die we willen doorgeven, wordt het luchtig of zwaar? We gaan beiden nadenken, maar hebben al besloten dat het de bedoeling is om een dusdanig avondvullend programma te maken, dat ieder het kan volgen. Dus geen ingewikkelde medische terminologie of verwijzingen naar Talmoedische bronnen. Wanneer we onze tournee gaan beginnen hebben we nog niet besloten, want meer dan de wil is er nog niet.
Eerder die donderdag had ik een bijzondere ontmoeting. Mevr. Borie Maarsen, overlevende van de Holocaust en van concentratiekampen, werpt zich al vele jaren op om kinderen uit Israël die allen ernstig ziek zijn en van wie de prognoses erg moeizaam zijn, een onvergetelijke week vakantie in het land van de windmolens en klompen te bieden. Nadat vorig jaar de jaarlijkse happening niet kon doorgaan vanwege covid, dit jaar ging het bijna weer niet door vanwege de onverwacht gestegen prijzen van alles wat ze nodig heeft. En dus is Borie, zo noemt iedereen haar, als een bezetene (want dat is ze absoluut, maar dan wel in de positieve betekenis) aan het inzamelen van gelden om de vakantie van zo’n 120 zwaar zieke patiëntjes te organiseren. Mijn bescheiden bijdrage (want ik heb mijn netwerk natuurlijk niet voor niets opgebouwd en onderhouden!) resulteerde in een bespreking om 15:30 uur op de Zuidas met de algemeen directeur/bestuurder van het Rode Kruis, mevrouw Marieke van Schaik en haar medewerker mevrouw Karin de Jager. Er was me al door haar assistente aangegeven dat Zichron Menachem eigenlijk niet past in de doelstellingen van het Rode Kruis. Maar om een vergadering van bijna een uur kort samen te vatten: het Rode Kruis gaat kijken wat ze kunnen helpen op het gebied van transport, rolstoelen en ziekenhuisbedden. Geweldig! We wachten af, juichen nog niet, maar de wil bij het Rode Kruis is echt aanwezig.
Herinneringscentrum Kamp Westerbork.
Herdenking 80 jaar geleden 1 e transport vanuit
kamp Westerbork.
Foto: Herinneringscentrum Kamp Westerbork /Sake Elzinga
Vrijdag was de herdenking van het eerste transport vanuit Westerbork naar Auschwitz. Rabbijn Vorst sprak een Jizkor uit en zei kadiesj, maar voordat hij op emotionele wijze de gebeden uitsprak wees hij op de beestenwagen achter hem en kermde het uit: in zo’n wagen is mijn moeder gestorven! De verhalen over de afschuwelijke misleiding door de Nazi’s, verraad, vergeefse hoop en angst. Het was lastig voor mij om rustig de sjabbat in te gaan.
En dan nu, vandaag, zondag de Vastendag van 17 Tammoez. Deprimerend. Het beleg om Jeruzalem. Het begin van de ballingschap. Het begin van de Drie Weken met aan het eind 9 Aw, de verwoesting van de Tempel in Jeruzalem.
Nog een artikel schrijven over het gebruik van smartphones. Dat gaat tijd kosten! Hoezo zo’n artikel? Donderdag werd ik gebeld door een mij bekende journaliste van het Nederlands Dagblad. In de VS en in Israël is er toestand ontstaan over wel of niet gebruik maken van smartphones binnen een beperkt deel van de zeer vrome Joodse Gemeenschap.
Maar nog voor ik kon beginnen kreeg ik een telefoontje. Het monument ter nagedachtenis aan de vernietiging van het Joods psychiatrische Ziekenhuis het Apeldoornsche Bosch dat zich bevindt op het terrein van voormalig Kamp Amersfoort, is beklad en de informatiebordjes zijn verdwenen. Ik dus naar kamp Amersfoort waar de politie juist aanwezig was met een sporenonderzoek nadat de directie aangifte had gedaan. Een fijn gesprek gehad met het hoofd van onderzoek en collectie van het Nationale Monument Kamp Amersfoort. Wat een inzet, wat een overgave van deze medewerker om de waarheid van Kamp Amersfoort boven water te krijgen. Niet zozeer de waarheid van tijdens de oorlog, maar de waarheid van na de oorlog. Strijdende partijen over de vraag wie wel of niet verzet heeft gepleegd, gedeeltelijke ontkenning dat de Joodse gevangenen zwaar werden benadeeld en idem de communisten. De oorlog moge dan toentertijd voorbij zijn geweest…En nu dus bekladding van het monument ter nagedachtenis aan ‘mijn bewoners’ van het Apeldoornsche Bosch…
Opperrabbijn Jacobs houdt sinds het begin van de coronatijd een dagboek bij voor het Joods Cultureel Kwartier. NIW publiceert deze bijzondere stukken twee keer per week.
