Dagboek van de Opperrabbijn 14 november 2023

Het ware normaal geweest indien we vol goede gevoelens na de Hoge Feestdagen, na Simchat Thora, het nieuwe Joodse jaar zouden zijn binnen gedanst. Het pakte echter geheel anders uit. Israël in oorlog en de wereld toont zijn ware gezicht, ook in ons land. Ben ik verbaasd dat dit in ons land kan gebeuren? Geheel niet. Met oogkleppen voor halen we mensen binnen die onze Nederlandse cultuur niet kennen, opgegroeid zijn met andere normen en waarden. Ik stond vooraan bij de protesterenden die zich blauw ergerden (ondanks mijn kleurenblindheid) aan de laksheid waarmee de Afghanen die onze troepen in Afghanistan hadden geholpen, naar ons land werden gehaald. Zij verkeerden in groot gevaar vanwege de Taliban die in Afghanistan aan de macht was gekomen. Mijns inziens moer ieder medemensa in nood geholpen worden en dus zeker deze Afghanen.

 

Maar toen ze hier dan eindelijk waren aangekomen, gered uit een fanatieke hel: wat hebben wij Nederlanders gedaan aan hun integratie? Al deze vluchtelingen zijn antisemieten en haten christenen. En mensen met een geaardheid die ze niet aanstaat mogen in hun optiek vermoord worden. Op initiatief van een journalist van het Financieel Dagblad werd er jaren en jaren geleden een gesprek georganiseerd tussen een Iman, een Bisschop, de scriba van de PKN en mijn persoon. We besloten om met z’n vieren AZC’s te bezoeken en te tonen hoe wij, ondanks onze religieuze verschillenden zienswijzen, ondanks onze diversiteit, gewoon hier in ons land naast en met elkaar kunnen staan en zelfs bevriend zijn. Het COA weigerde echter om ons initiatief op te pakken. De toegang tot AZC’s werd ons botweg ontzegd omdat wij ‘religieus zijn’. Mijns inziens moeten alsnog de ambtenaren die het verbod er hebben doorgedramd aangepakt worden. Terroristen worden niet als terrorist geboren! Zij worden door opvoeding gevormd of beter gezegd: misvormd! En wat is er dan beter en mooier dat een Iman, een scriba, een bisschop en een opperrabbijn samen de boodschap van eenheid in diversiteit uitstralen. Maar van hogerhand werd dat dus niet geoorloofd. Wat doen wij als Nederlanders hieraan? Hoe kan het dat op sommige scholen de oorlog (die van ’40-’45) niet meer besproken mag en kan worden? En waarom accepteren we dat?

 

Ik zit nu in het vliegtuig van JFK, New York, naar Schiphol en schrijf dus dit dagboek, maar ik heb ook nog wat gelernt. En wat lernde ik? Maimonides schrijft dat de Menora gedurende Chanoeka acht dagen moet worden aangestoken en voor het raam geplaatst om de duisternis te verdrijven. Maar, en nu komt het, als dat gevaarlijk is vanwege antisemitisme dan moet de Menora binnen worden geplaatst, onttrokken aan het gezicht.

Voor velen, zo hoor ik om me heen, is onze Nederlandse samenleving al dusdanig afgezakt, dat dit jaar velen uit angst de menora niet zichtbaar durven te ontsteken.  Maar het kan toch niet zo zijn dat Joodse Nederlanders hun geloof niet meer zichtbaar mogen beleven!

 

De jaarlijkse Kinus Hasjeloechim, de conferentie waaraan dit jaar ook weer meer dan vierduizend Chabad Rabbijnen deelnamen, was anders dan andere jaren. Negentig procent van de Israëlische rabbijnen kon niet lijfelijk aanwezig zijn omdat ze in het leger dienden of hun gezinnen niet konden verlaten. En toch waren ze er voor een groot deel wel en niet aanwezig. Er was namelijk een live-verbinding met Jeruzalem. En zo deden wij in New York mee met de Kinus in Jeruzalem en deed Jeruzalem mee met de vierduizend Chabad Rabbijnen in New York. De imposante jaarlijkse foto was dit jaar anders, niet qua foto, maar qua sfeer. Alle gegijzelden werden gedurende de conferentie in gebed vele keren vermeld. De gesneuvelde soldaten, onze IDF die met groot gevaar voor eigen leven Israël en de mondiale Joodse wereld staan te verdedigen.

Overigens heb ik de laatste week, voor mijn vertrek van de USA , nog nooit zoveel politie over de vloer gehad. En zodra ik dadelijk thuis ben moet ik me meteen melden. Ik heb geen klagen, er wordt niet alleen vanuit Boven over mij gewaakt, maar ook vanuit de aardse regionen. Ben ik bang? Zeker niet. Maar de alertheid is nog nooit zo hoog geweest. Ik mijd plaatsen waar Anti-Joodse demonstraties zijn. Anti-Joods, hoor ik u hardop denken? Ik hecht eraan om het beestje gewoon bij zijn naam te noemen, vandaar: anti-Joods.

Ik word vrijwel dagelijks door de media gebeld. Podcast, een quote, een interview. Ik voel me schuldig, want door al die media en politieke aandacht, vergeet ik dat er ook gewone zieken zijn die ik had moeten bezoeken of op z’n minst een telefoontje.

En terwijl de landing is ingezet, klinkt in mijn oren het gezang tijdens de foto. Vierduizend rabbijnen die al zingend G’d smeken voor de uiteindelijke verlossing, de echte vrede, niet alleen voor Israël maar voor “Uw gehele aarde.”

 

Gedurende de coronatijd begon Opperrabbijn Jacobs met zijn dagboek op verzoek van het

Joods Cultureel Kwartier.

NIW publiceert nu deze bijzondere stukken op haar website www.niw.nl .

 

Dagboek van de Opperrabbijn 5 november 5784

“Ik wil je een ongevraagd advies geven. Hoewel de gebeurtenissen ons 24/7 bezighouden, moet je af en toe een dag nemen, waar je even het nieuws niet volgt. Dat heb je echt nodig om het allemaal nog te kunnen verdragen en verwerken. De achterstand in informatie pik je snel weer op.  Je moet van tijd tot tijd goed opladen. Je dagelijkse wandeling is daar te kort voor. Ook de verwerking van alle ellende heeft tijd nodig om echt binnen te komen. Bovendien is de enorme hoeveelheid informatie zo groot, dat je die tijd voor verwerking een kans moet geven. Wij nemen af en toe een pauze van het nieuws en hervatten dan aan het eind van de middag weer de informatievoorziening en onze gesprekken met vrienden.” Dit advies stuurde mij een goede vriend. Ik ben het helemaal met hem eens, alleen hoef ik zo’n rustperiode niet in te lassen, want dat is nou precies de sjabbat! En dus, gisteren, heb ik meer dan 25 uur geen nieuws gehoord, gezien en beleefd! Sjabbat is niet een rustdag, want ik was na afloop redelijk moe, maar wel een dag die afwijkt, anders is dan door-de-week.

 

Maar direct na sjabbat was het weer volledig door-de-weeks-raak. Maar niet alles is kommer en kwel! Meerdere e-mails ontvang ik van goedwillende mensen die allerlei voorstellen hebben hoe het Midden-Oosten conflict op te lossen en bovenal mij met warme wensen en Bijbelcitaten weten te bemoedigen. Overigens was sjabbat een echte sjabbat. Leuke gasten, gezongen, gelernt, elkaar gesteund door juist niet over door-de-week te praten. De Joodse wet zegt dat het niet de bedoeling is om patch-boem sjabbat op vrijdag te beginnen. Op vrijdag, en deels al op donderdag, beginnen de voorbereidingen. Gelijk in de bioscoop de hoofdfilm voorafgegaan wordt door een voorfilm, zo ook heeft de sjabbat voorbereiding nodig. Mijn voorbereiding was vrijdag jl. een gesprek met de ambassadeur van Duitsland. Een van de gebruikelijke voorbereidingen voor sjabbat is een douche. Dit gesprek van mijn vriend Dr. Cyrill Nunn, de Duitse ambassadeur, met vertegenwoordigers van Joods Nederland was voor mij gelijk een warme douche! Wat een betrokkenheid, wat een solidariteit! Ik herinner mij jaren en jaren geleden. In Westerbork werd een monument onthuld. Een oudere man komt naar me toe en vraagt me in perfect Nederlands met een zwaar Duits accent of hij naast mij mag plaatsnemen, want, zo legde hij uit, misschien voelt u zich bezwaard omdat ik de ambassadeur ben van het land dat zes miljoen van uw geloofsgenoten heeft vermoord. Dr. Citron, zo heette hij, en ik werden vrienden.  Zonder gesprek is de kans op een oplossing van welk probleem dan ook, een illusie.

 

Maar misschien ben ik te naïef en blijf ik tegen beter weten in geloven in het gesprek en ben tegen verstoppertje spelen, een soort onderduiken. Chanoeka staat voor de deur, het feest dat uitstraalt dat een zuiver vlammetje, dat bijna ieder mens in zich heeft, gigantisch veel duisternis kan verdrijven.  Kan verdrijven, want voorwaarde is wel dat de lichtjes zichtbaar worden ontstoken en niet in een achterkamertje of in een synagoge die zijn deuren om veiligheidsredenen angstvallig gesloten houdt. Onze Landelijke Overheid mag natuurlijk niet vergeleken worden met het regime dat in de jaren ’40-’45 de Endlösung nastreefde. Ik kan me niet voorstellen dat van Overheidswege wordt aangedrongen om dit jaar de Menora te verstoppen. In tegendeel! Mij bereikte de duidelijke boodschap: doe normaal, steek die menora aan, we leven in een vrij land en jullie mooie Chanoeka-boodschap moet gehoord worden!  Ik klink dus positief, maar ben dat toch niet helemaal. Want helaas bestaat er een klein groepje dat dusdanig is gebrainwashed dat bij hun iedere vorm van potentieel goeddoen afwezig is. Bij hen ontbreekt het zuivere vlammetje. Maar er is bij mij nog een zorg.  Op lokaal bestuurlijk niveau bespeur ik regelmatig de benadering: als er maar rust in de tent is. Nu ben ik een groot voorstander van ‘rust in de tent’, zoek ik graag de nuance en houd ik van bruggen-bouwen, maar ook het oer-Nederlandse poldergedrag kent grenzen. Als we verkeerd polderen ontstaat een watersnoodramp en verdrinken we uiteindelijk met z’n allen. En dus verwacht ik van lokale autoriteiten dat ze het verstoppertje-gedrag keihard ontmoedigen en zodra ze horen dat een bijeenkomst met een Joodse signatuur wordt afgelast, er wordt ingegrepen en de burgervader (of moeder) spontaan aanbiedt om hoogstpersoonlijk het beginvlammetje van de menora te ontsteken. De menora heeft niets te maken met politiek.  Maar ook een Kristallnacht-herdenking,  onthulling van Stolpersteine of de twee minuten stilte op 4-mei dienen niet gekoppeld te worden aan huidige spanningen elders in de wereld, hoe dramatisch die ook zijn. En dus zal er gesproken moeten worden over het hier en niet over het daar. Vijf procent van de Nederlandse bevolking bestreed het Naziregime. Vijf procent heulde met de vijand. Negentig procent zag het, liet het gebeuren en brulde zo nodig mee als dat beter uitkwam. Over de negentig procent maak ik me zorgen. Welke kant loopt de huidige kudde op? Het is lief, maar triest, dat ik vanuit lokale overheid wordt geadviseerd om dan en dan niet daar en daar te komen, want er is een pro-Palestina demonstratie. En het is nog triester om een tekst als gays-for-Palestine te zien, terwijl helaas in bijvoorbeeld Gaza en Ramallah de gays verre van welkom zijn en hun overlevingskans nihil is.

 

 

Gedurende de coronatijd begon Opperrabbijn Jacobs met zijn dagboek op verzoek van het

Joods Cultureel Kwartier.

NIW publiceert nu deze bijzondere stukken op haar website www.niw.nl .

 

 

Dagboek van de Opperrabbijn 1 november 2023

De inhoud van mijn dagboek, als ik vergelijk met een maand geleden, is wel erg veranderd. Reden; mijn dag is een andere dag geworden. Bijna alles staat in het teken van Israël, Gaza en antisemitisme. Zorgen, vertrouwen, hoop. De wreedheid is onbeschrijfelijk, de Verenigde Naties niet bepaald pro-Israël, antisemitisme = antizionisme, de Joden zijn uiteraard schuldig en ik blijk een echte profeet te zijn geweest want er is een anti-Israël resolutie aangenomen en nog vele zullen volgen, zoals ik in mijn dagboek van 8 oktober profetisch voorspelde. En Iran werd de voorzitter van de afdeling van de VN die zich bezighoudt met de rechten van de mens!? Kan het nog gekker?

Ik begrijp angst, ik respecteer veiligheidsmaatregelen, maar afgelasten van bijeenkomsten met een Joods karakter, veroordeel ik. Nogmaals: ik begrijp het, ik respecteer de keuze, maar: angst is een slechte raadgever en is weinig zinvol! Bij mij is een vuistregel: nooit en te nimmer ruimte geven aan chantage, geestelijk en fysiek!

Zoals ik al eerder, in een vorig dagboek, heb aangegeven: Chanoeka is in aantocht! Chanoeka leert ons dat een heel klein en zuiver vlammetje een gigantische hoeveelheid duisternis kan verdrijven.

Mijn (over)bezorgde (overtuigend bewijs dat ze Joods was!) liefste moeder ter wereld had als een soort lijfspreuk: Wie het kleine niet eert, is het grote niet weert. We gaan dadelijk de Menora weer op vele duidelijk zichtbare plaatsen aansteken in het openbaar. Om de duisternis te verdrijven, ook in de niet-joodse samenleving waarvan wij een onderdeel zijn, lukt het best als het pikdonker is. Maar: als het buiten licht is, zijn er ook kleine vlammetjes. Maar die vlammetjes zijn bijna onzichtbaar. Je moet ze zoeken, er oog voor hebben en beseffen dat als je het kleine niet eert, dan ben je het grote niet weert!  Als het buiten licht is en de duisternis als het ware onzichtbaar, dan zijn er ook heel veel kleine lichtpunten die je moet gaan zoeken om ze te kunnen zien. Heel veel prachtige lichtjes hebben mij de laatste dagen toe gestraald.

  • Vier meisjes uit het voortgezet onderwijs kwamen helemaal uit Goes naar mijn huis om me te interviewen over de Joodse Raad. Uiteraard kwam Israël ter sprake. Vierkant staan ze achter Israël en ergerden ze zich aan de vele Palestijnse vlaggen die hier in mijn woonplaats meer aanwezig zijn dan de gewone Nederlandse driekleur, desnoods in omgekeerde volgorde.
  • Een oud-klinkende dame belt me op met de vraag wat ze voor de Joodse Gemeenschap kan doen.
  • Een man van middelbare leeftijd wil het adres van Netanyahu omdat hij hem, naar ik vermoed, wil adviseren hoe Hamas aan te pakken. En nadat ik hem had aangeraden om zijn brief ter attentie van premier Netanyahu naar de ambassade van Israël in Den Haag te sturen en de beste man had bedankt voor zijn aanbod om de complexe situatie kennelijk op te lossen, vroeg hij mij of ik toevallig ook het adres had van Abbas. Hij wilde ook Abbas een brief sturen. Op de vraag wat hij dan precies aan Abbas en aan Netanyahu wilde schrijven en hoe hij dacht het probleem in het Midden-Oosten op te lossen, vertrouwde hij mij zijn briljante plan toe: hij adviseert beiden om samen te komen op een geheime plaats, vrede te sluiten en dan samen Hamas te vernietigen! Persoonlijk geef ik het voorstel weinig kans van slagen, maar wel erg lief geprobeerd!
  • Omdat mijn rijbewijs verlengd moet worden, heb ik enige uren achter de computer verknald met de invulling van allerlei formulieren en verklaringen. Ik moest een keuringsarts bezoeken en een foto maken bij een fotograaf die erkend is door RDW en/of CBR. Ik dus naar een geregistreerde fotograaf. Een Iraniër! We voeren een erg fijn gesprek. In Iran woonde hij naast de synagoge en ook hier in Nederland is de synagoge op een steenworp afstand van zijn winkel. We vergaten bijna dat ik was gekomen voor een pasfoto.
  • De laatste dagen ben ik bijna niet negatief nageroepen, maar het aantal keren dat ik gegroet werd en sjalom te horen kreeg, was excessief veel.
  • Hoewel ik middels een ANP bericht mijn zorg heb kenbaar gemaakt over het afgelasten van bijeenkomsten van de Joodse Gemeenten en eigenlijk, tussen de regels door, burgemeesters verzoek om ervoor te zorgen dat alle activiteiten met een Joodse signatuur doorgang kunnen vinden, ontving ik het volgende bericht:  Inmiddels heb ik uw schrijven aan het ANP  doorgestuurd aan mijn contactpersoon bij de politie .  Zijn antwoord is duidelijk : Chanoeka wel door laten gaan !  Er komt zo nodig wel extra politie.  Alles cancelen is gemakkelijk, maar maakt van Nederland een land waar Joden geen toekomst meer hebben .

    En terwijl ik deze lichtpuntjes benoem, de kleine vlammetjes waarvoor we ook oog moeten hebben, ontvang ik een video waarop een jongetje het gebed zingt voor het welzijn van onze soldaten die met groot gevaar voor hun jonge levens op de fronten actief zijn om ervoor te zorgen dat Joden, waar ook ter wereld, kunnen leven en overleven. Ik zat te huilen tijdens het gebed waarin dat prachtige stemmetje de Eeuwige smeekt om onze soldaten te beschermen, waar ook ze zich bevinden: op het land, op zee en in de lucht!

Gedurende de coronatijd begon Opperrabbijn Jacobs met zijn dagboek op verzoek van het

Joods Cultureel Kwartier.

NIW publiceert nu deze bijzondere stukken op haar website www.niw.nl .

 

 

 

Dagboek van de Opperrabbijn 29 oktober 2023

Ik bemerk dat ik een beetje in de war raak. Enerzijds probeer ik mijn gewone ritme erin te houden, anderzijds meen ik op de hoogte te moeten blijven van de ontwikkelingen in de wereld. Maar als je daaraan begint ben je met niets anders meer bezig dan met het kijken naar allerlei video’s en het lezen van een tsunami aan artikelen. Voeg daaraan toe dat zeker tien procent van de e-mails die me willen informeren wat er gaande is in deze wereld, voorzien zijn van een bijna dwangmatige oproep/noodkreet dat ik deze video echt moet zien of dit artikel echt moet lezen. En het resultaat zou zo maar kunnen zijn dat ik fulltime achter de computer zit. Daar doe ik dus niet aan mee!  

 

Waarmee ik mezelf wel occupeer is de vraag hoe mijn opstelling dient te zijn naar Joods Nederland, de brede samenleving en ook naar mezelf. Alles zwart zien? Gewoon negeren? Relativeren? Een positieve boodschap uitzenden over de situatie in de wereld, terwijl ik zelf niet goed weet wat ik ervan moeten denken en mezelf ernstig afvraag of momenteel een positieve boodschap realistisch is?  Of valt het allemaal wel mee?

 

Ondertussen ben ik nu al gevraagd om een artikel over Chanoeka te schrijven voor een blad dat een keer per kwartaal uitkomt. Op het moment dat ik dat verzoek ontving, schoten er twee Chanoeka-gedachten door mijn hoofd. De eerste gedachte betrof het vlammetje en de tweede de naam Chanoeka-Inwijdingsfeest. De Tempel in Jeruzalem werd opnieuw ingewijd, na een periode van geestelijke vervolging. Zoals alles in Thora en Traditie zit er ook hier meer achter de eenvoudige historische betekenis. Het woord Chanoeka betekent letterlijk dus inwijding. Maar in het Hebreeuws betekent inwijding ook opvoeding. En daar ligt wellicht de basis van veel misère: het gebrek aan opvoeding. Hoe wordt onze jeugd opgevoed met feitenkennis en met, en dat is nog veel essentiëler, met waarden en normen! En hoe gaat het met de opvoeding/voorlichting van onze volwassenen? Door wat en door wie laten de media zich beïnvloeden? Man bijt hond, haalt de voorpagina. Hond bijt man, is geen nieuws, hoewel er ongetwijfeld meer honden mannen zullen bijten dan andersom. Maar uiteindelijk gaat het de krant helaas vaak niet om de realiteit, maar om de verkoopcijfers.

Maar er is nog een probleem. Binnen Joods Nederland zal 99,9% Hamas zwaar afkeuren, maar ten aanzien van de politiek van Netanyahu was/is er discussie. Ik ben er (bijna) van overtuigd dat binnen de Nederlandse Moslimgemeenschap verreweg de meerderheid pontificaal Hamas zal afkeuren. Maar, en dat stoort mij, waar is het geluid van deze afkeuring? Waarom stond mijn huis sjabbat jongstleden vol met prachtige bossen bloemen uit de christelijke gemeenschap? Waarom ontving ik tot op heden geen enkel teken van medeleven uit de moslimgemeenschap in Nederland, maar wel uit Bosnië-Herzegovina van mijn vriend de voormalige Groot-Moefti? Waarom ontvangt een gelovige moslim die met een Nederlandse Jood zichtbaar contact heeft, de meest schunnige bedreigingen en beledigingen vanuit zijn eigen gemeenschap? Toen jaren geleden mij, als rabbijn van het Joods Psychiatrische Sinai Centrum gevraagd werd of ik het accepteer dat we ook moslims behandelen, heb ik over het antwoord geen seconde hoeven nadenken! Natuurlijk! En ik herinner me erg goed dat regelmatig Marokkaanse vrouwen met hun huwelijksproblemen bij mij kwamen, omdat ze ook in Marokko naar de rabbi gingen. Waarom horen we vanuit de Moslimgemeenschap geen stellingname tegen Hamas? Waarom hoor ik geen nuance ten aanzien van de oplossing van het Palestijnse conflict dat verre van zwart-wit is.

Ja, er is een probleem en ja, er moet een oplossing komen. Maar zonder kennis van feiten, zonder besef dat dezelfde Hamas in 2006 de aanhangers van Fatah vermoordde en de lijken door de straat sleepte gelijk ze nu hebben gedaan met gevangengenomen Israëliërs, zonder bredere kennis van zaken, zonder de wetenschap dat de ouders en grootouders van de meerderheid van de inwoners van Israël verdreven waren uit hun huizen in Arabische en Islamitische landen. Het is niet voor niets dat Elsevier Weekblad vijftien jaar na publicatie van het informatieve stuk van journalist Ronit Palache over deze vergeten Joden kwam. De cijfers onderaan het stuk vertellen het hallucinante verhaal van een miljoen joden die hun huizen moesten verlaten maar voor wie de publieke opinie nooit op hun hand is geweest en voor wie de Verenigde Naties geen enkele resolutie aannam:  zonder feitenkennis kan er nooit enige vorm van wederzijds begrip zijn!

 

Op Chanoeka steken we dus de menora aan en we zien dat een heel klein vlammetje een gigantische hoeveelheid duisternis kan verdrijven. Maar het vlammetje is alleen koosjer als het wordt gevoed door zuivere en oprechte olie. En daar ligt een probleem. Want vele media zijn uitsluitend geïnteresseerd in kijkdichtheid, verkoopcijfers en opbrengst van reclame. Dat de waarheid daarbij sneuvelt is een bijkomstigheid.

Ik ga mijn dagelijkse snel-wandeling weer maken nadat die de laatste weken er bijna bij ingeschoten was vanwege de ‘sjoestand’ in Israël.

 

Gedurende de coronatijd begon Opperrabbijn Jacobs met zijn dagboek op verzoek van het

Joods Cultureel Kwartier.

NIW publiceert nu deze bijzondere stukken op haar website www.niw.nl .

 

 

 

 

Dagboek van de Opperrabbijn 24 oktober 2023

Er zijn er nog een paar

die het kunnen vertellen,

hun verhaal,

dat de trein daar stond,

dat ze moesten instappen,

dat het lang duurde,

dat ze ergens ver weg, weer moesten uitstappen

en dat ze toen…

 

Dit is het begin van een gedicht dat werd uitgesproken bij de plechtigheid in Hoogeveen waarbij zestig Stolpersteine werden onthuld nu twee weken geleden. En dat ze toen…

Ik kan het niet nalaten om aan toen en dan tegelijkertijd aan nu te denken. En zelfs als ik het zou willen, wordt het me niet toegelaten. De hele dag door e-mails van mij onbekenden die proberen te bemoedigen, kracht te geven en tegelijkertijd uitstralen dat de situatie moeizaam is. Maar evenzovele gesprekken om bemoedigd te worden, telefonisch en per e-mail. En krantenartikelen, whatsapps, video’s. Ik heb gewoonweg geen tijd meer om al die video’s te bekijken, maar ik wil de afzenders niet teleurstellen, lees hun vaak lange e-mails en probeer allen een korte reactie te geven.

En daar dwars doorheen gaat het gewone werk verder. Een e-mail uit Oostenrijk van een nazaat van een, naar zijn zeggen, Nederlandse Joodse betovergrootmoeder. Ik dus aan het speuren geslagen, maar vind niets.

In de Spreuken der Vaderen wordt vermeld dat er tien generaties waren van Adam, de eerste mens, tot Noach, u weet wel die man van de Ark, de overlevende van de zogenaamde Zondvloed die de gehele mensheid toentertijd uitschakelde. En daarna weer tien generaties van Noach tot onze aartsvader Awraham. Even kort uitgelegd: Adam was okay, maar langzaam maar zeker werden de generaties slechter, tot Noach kwam.  Maar na Noach zagen we weer hetzelfde patroon: van kwaad naar erger. Tot Awraham die gelijk Noach het prototype van goed was. Duidelijk! Maar wat moet ik met deze wetenschap, hoor ik u denken. Uiteraard leren hoe we ons niet moeten gedragen, maar vooral hoe we ons wel dienen op te stellen tijdens ons verblijf hier op aarde. Hoe wel en hoe niet leg ik u graag een ander keer uit. Waar ik u in dit dagboek op wil wijzen is dat aan Awraham, als beloning voor zijn goede en vrome gedrag, de beloningen die de negen generaties voor hem hadden kunnen krijgen maar dus misliepen vanwege hun kwalijke gedrag,  werden  toebedeeld. Duidelijk en begrijpelijk!

Maar, rijst nu de vraag: waarom kreeg Noach niet ook de in principe vastgestelde beloningen van de negen generaties voor hem? Zij belandden toch ook allen in de hel en de prijs die ze hadden kunnen krijgen, een plaats in het Gan Eden, het paradijs, bleven onbezet achter!

Als u kijkt in de Thora in de Sidra Noach (Genesis 6:11) dan ziet u in het Hebreeuws het woord Hamas staan. Het kwaad waaraan de generatie van Noach zich schuldig had gemaakt heet Hamas, door en door verdorven. In kwaad en verderf zijn twee gradaties aanwezig. Er is het kwaad dat ook ten goede kan worden aangewend. Stel ik wil altijd haantje de voorste zijn. Dat is in principe geen goede eigenschap. Maar als ik mijn drang om vooraan te staan, de beste te willen zijn, ten goede aanwend. Ik wil nummer één zijn in liefdadigheid of in bijvoorbeeld bescheidenheid, dan is die negatieve ‘haantje de voorste’ ten goede aangewend. Maar er is ook kwaad, door en door slecht gedrag, dat niets goeds in zich heeft. Het kan niet ten goede worden gekeerd. Een drang om de medemens kapot te maken, fysiek of geestelijk. Dit soort neigingen kan niet en nooit naar de goede kant worden getransformeerd. Voor dit kwaad staat geen beloning gereserveerd, geen zitplaats in het Gan Eden, het paradijs, want het is het summum van kwaad. Dat wordt hier in de Thora Hamas genoemd. Bij deze vorm van kwaad past slechts de zondvloed, totale vernietiging.

 

Mijn Blouma komt me net vertellen dat er een raket is gevallen op het Beth Chabad van Alfee Menashe. De rabbijn was G.Z.D net niet in het gebouw. Zijn naam Is Shneor Raskin, een zoon van een neef van Blouma.

 

Enige jaren geleden werd ik nog voor gek verklaard als ik aangaf dat het antisemitisme nog steeds onder ons is. En gelijk in de jaren ’40-’45 vijf procent heulde met de vijand, vijf procent het kwaad actief bestreed en negentig procent het zag en liet gebeuren, zo zal het nu ook wel zijn. Ben ik pessimist of realist? Ik hoop gewoon een zwartkijker die het bij het foute eind heeft.

 

O ja, jaren geleden was ik in Sderot en vertelden de inwoners mij dat zij zich nog goed konden herinneren dat hun contact met degenen die nu hun vijanden zijn, daar aan de andere kant van het veld, buitengewoon vriendschappelijk was. Gewoon goede buren! Beter een goede buur, dan een verre vriend, staat ook in de Spreuken der Vaderen. Maar als Hamas je goede buur overheerst…

 

 

Gedurende de coronatijd begon Opperrabbijn Jacobs met zijn dagboek op verzoek van het

Joods Cultureel Kwartier.

NIW publiceert nu deze bijzondere stukken op haar website www.niw.nl .

 

Dagboek van de Opperrabbijn 19 okt. 2023

Ongetwijfeld zal ik niet de enige zijn die momenteel bijna dag en nacht bezig is om het imago van Israël op te krikken. Normaliter wordt met opkrikken bedoeld dat de persoon die opgekrikt moet worden zich dient te veranderen om een betere indruk te maken, maar ik zou niet weten wat Israël zou moeten en kunnen verbeteren. Het is toch onvoorstelbaar dat een minuut nadat er ‘iets’ was gevallen op het ziekenhuis in Gaza, Hamas en de hele anti-Israël wereld al alle gewonden en omgekomen slachtoffers kennelijk hadden geteld. Ongetwijfeld lagen slachtoffers onder het puin, maar ook die waren klaarblijkelijk binnen een minuut gelokaliseerd! Echt een wonder (of een flagrante leugen?)!

Gisteren, woensdag, werden er in Bussum/Naarden op vijf adressen Stolpersteine onthuld. Op ieder adres was ik gevraagd om een korte toespraak te houden en een gebed uit te spreken. Het kon niet anders dan dat de huidige dreigende situatie vermeld moest worden, en dat is dan dus ook gebeurd. Na afloop van de Stolpersteine ben ik naar Nijkerk gereden voor een livestream bij Christenen voor Israël over, u raadt het al, ‘de huidige situatie in Israël en voor de Joden in de wereld’.  De holocaust is al lang vergeten, Oekraïne nog net niet, maar het antisemitisme is mondiaal in versneld tempo uit de mottenballen gehaald. Dinsdagmiddag sprak ik in de uitzending van Family7 over ‘de huidige situatie in…’ en dinsdagavond mocht ik een volle zaal meer dan duizend vrienden van Israël in Veenendaal toespreken. Mijn hoop is dat de toehoorders ambassadeurs van Israël zullen worden en de 90% zullen beïnvloeden. In de oorlog (en ik bedoel dan de jaren ’40-’45, niet de Hamas-oorlog en zelfs niet de oorlog in Oekraïne) was 5% fout en collaboreerde met de nazi’s. In het actieve verzet zat ook 5%. Maar de overgrote meerderheid, de 90%, zag, keek toe en liet het gebeuren. De vijf procent notoire antisemieten kunnen we niet benaderen. De vijf procent die voor en achter Israël staan hoeven we niet te benaderen. Maar die negentig procent? De ja-maar-groep die de makkelijkste weg kiest en met alle winden meewaait, ook als de wind even de verkeerde kant opblaast, deze groep moet door de Israël-ambassadeurs benaderd worden en daarom heb ik bij al die gelegenheden gezegd dat als we bij mekaar zitten en het met elkaar eens zijn, dat dat niet voldoende is….

Ik zit nu in het vliegtuig van Zweden naar Nederland, nadat ik vanochtend om 7:45 uur in een ander vliegtuig zat van Nederland naar Zweden. Aangekomen op het vliegveld van Göteborg komt een wildvreemde dame naar me toe om me te vertellen dat zij voor Israël en voor het Joodse volk bidt. Wat een fijne boodschap. Dank, onbekende mevrouw. Uiteraard werd ik afgehaald, maar dat pakte anders uit dan ik had verwacht. De chauffeur, een Jood, vertelde mij dat er een schrijven was uitgegaan van het Zweedse NIK, met daarin de oproep aan de Joden van Göteborg om vooral op straat geen keppeltje te dragen, ook geen tsietiet en al helemaal geen kettinkjes met een davidster. Anders gezegd:  Jood, duik onder.

Vele ondersteunende-mails ontvangen deze dagen, sommigen erg lang. En toch lees ik ze, al ware het alleen al uit respect naar de schrijver die zijn steun betuigt, meeleeft en zich inzet voor Israël en voor de Joodse gemeenschap. Am Jisraeel Chaj, het Joodse volk en overleeft, hoewel dat overleven soms wel erg lastig lijkt te worden.

Ik zou bijna vergeten dat ik gisteren ook gewoon mijn sjioer genaamd ‘Diepgang’ heb gegeven. En ook zou ik bijna denken dat antisemitisme iets nieuws is, terwijl de realiteit gebiedt te vermelden dat het onlogischer zou zijn als er geen antisemitisme is. Mijn oma vertelde mij dat haar opa door de kozakken werd vervolgd, mijn oma door de nazi’s en waarom zou mijn generatie dan afwijken van het gewone antisemitische patroon? Maar juist in duisternis is een lichtend vlammetje erg aanwezig. We trekken op naar Chanoeka, het licht dat niet te doven valt. Hoewel we nog maanden hebben te gaan, sta ik al volgeboekt, iedereen wil juist nu duisternis verdrijven.

Ondertussen ben ik weer terug in Nederland. De man die naast me zat in het vliegtuig had duidelijk met me te doen. Hij was een Britse computer engineer en begon spontaan z’n beklag te doen over de stommiteit dat de gemiddelde Brit denkt dat alle inwoners van Gaza zich vereenzelvigen met Hamas. Hij legde me uit dat zijns inziens de meeste Gazanen ook gijzelaars zijn en functioneren als menselijk schild. Ik was nog maar nauwelijks uit het vliegtuig of een vrij jonge man komt op me af met een warm verwelkomend sjalom. En de pro-rail juffrouw die bij de trein stond om mensen de weg te wijzen wilde coute que coute helemaal naar voren met me meelopen en ervoor zorgen dat ik in het juiste rijtuig kwam te zitten, nadat ik haar had gevraagd welk rijtuig klasse 1 was (en zij mij de verkeerde kant had opgestuurd). De jonge dame had duidelijk geen Nederlandse achtergrond, maar was een en al vriendelijkheid. De enige tegenvaller was de douane. Als enige werd ik uit de rij gehaald en werd mij in het Engels gevraagd waar ik vandaan kwam. Ik antwoordde netjes in het Nederlands uit Göteborg, waarop de douanier aan mij vroeg of dat in Duitsland was. Nadat ik hem had laten weten dat Göteborg in Zweden ligt, mocht ik door zonder verdere controle.  Achter mij hoorde ik een jonge dame met haar vader uitroepen dat het belachelijk is dat ik als enige uit de rij werd gehaald. Dat maakte het voor mij weer helemaal goed, hoewel ik erop zichzelf geen moeite mee had dat ik er werd uitgepikt, want ik kwam door de uitgang waar iedereen met vele koffers liep en ik zonder. Wel zou ik willen voorstellen, mocht een van de superieuren van de douane dit dagboek lezen, om de douanier een cursus EU-topografie voor beginners te geven.

 

Gedurende de coronatijd begon Opperrabbijn Jacobs met zijn dagboek op verzoek van het

Joods Cultureel Kwartier.

NIW publiceert nu deze bijzondere stukken op haar website www.niw.nl .

 

 

Dagboek van de Opperrabbijn 15 oktober 2023

Als u mij vraagt hoeveel toespraken ik heb gehouden bij onthullingen van monumenten, Stolpersteine, Yad Vashem-uitreikingen en aan de oorlog gekoppelde herdenkingen, dan moet ik u het precieze antwoord schuldig blijven, maar het zullen er honderden zijn.

Hoewel iedere toespraak iets eigens heeft, is er toch ook een  steeds terugkerende constante. Ik begin mijn herdenkingstoespraak altijd met de geschiedenis van het waarom van het samenzijn, om daarna te waarschuwen en te benadrukken dat hetgeen toen geschiedde zomaar morgen weer kan gebeuren. Het is een historisch gegeven dat van geschiedenis nooit wordt geleerd en dus volgt  logischerwijs mijn oproep tot educatie en bewustwording, thuis en op school., om te voorkomen dat… 

Terwijl Yanki op de Dam in Amsterdam zijn toespraak hield bij de grote landelijke pro-Israël manifestatie, stond ik in het Jasenovac concentratie- en vernietigingskamp in Kroatië met meer dan  honderd EU-politici. Naast mij imam Mustafa-Cerić, de Groot-Moefti van Bosnië–Herzegovina en auteur van ‘Stop Genocide and Holocaust Denial’.  We omarmden elkaar vanuit broederschap, hij imam en ik rabbijn, hij islamiet en ik Jood. We werden vrienden en ik zal die vriendschap nog intenser voelen, daarvan ben ik overtuigd, als ik zijn boek zal hebben gelezen. Na het gebruikelijke Jizkor-gebed, hield ik een toespraak, maar die was anders dan gewoonlijk.

Precies vierentwintig uur later was ik in Hoogeveen bij de onthulling van meer dan zestig Stolpersteine en ook daar was mijn toespraak anders dan gewoonlijk.

Het anders zat hem in het ontbreken van de waarschuwing dat wat toen geschiedde zomaar morgen weer kan gebeuren, want sinds Simchat Thora gebeurt het al mondiaal en dagelijks en is waarschuwen dus niet meer aan de orde.

Lieve dagboekeniers, ik bevroed dat binnen de kortst mogelijke tijd Israël mondiaal tot agressor verklaard zal worden middels een resolutie van de Verenigde Naties. En als Israël dan de officiële wereld-agressor is, is het stapje naar iedere Jood, waar ook ter wereld, vrij eenvoudig gezet en worden we geconfronteerd met een bruisend agressief antisemitisme.

Een goede bekende van mij was gelukkig net voor Simchat Thora een natuurlijke dood gestorven, omringd door haar kind en kleinkinderen. Ze was fysiek op, maar geestelijk helder tot de laatste minuut. Zij had concentratiekampen overleefd. De laatste jaren bezocht ze scholen om haar geschiedenis te vertellen om te voorkomen dat… 

Had zij het huidige opkomend mondiale antisemitisme, waartegen zij zo keihard had gevochten, nog moeten meemaken? Had zij tot de conclusie moeten komen dat al haar lezingen tot dovemans oren waren gericht?

Maar zij mist helaas ook dat er in Israël binnen een mum van tijd een Regering van Nationale Eenheid werd gevormd en dat meer dan ooit Joden zich onderling verbonden weten. Jammer dat zij dat deel van het nu niet meer mocht beleven en zien dat Am Jisraeel Chaj – het Joodse volk leeft en overleeft, ondanks alles!

Het reguliere rabbinale werk moet ook doorgaan, en dat gebeurt. Sjabbat hadden we in mijn woonplaats gewoon synagogedienst en mijns inziens was het onjuist en onverstandig dat de Joodse scholen vrijdag gesloten waren. Toegeven aan chantage is niet goed, speciaal als alle veiligheidsdeskundigen die ik gesproken heb, en die absoluut het beste voorhebben met de Joodse gemeenschap in ons land en elders, eenduidig van mening zijn dat er geen enkele reden is/was om tot sluiting over te gaan. De Joodse wet zegt dat als iemand ziek is, hij naar de dokter moet gaan en niet naar bijvoorbeeld een politicus. En als het over veiligheid gaat, ga je naar een deskundige op het gebied van beveiliging. Ik ben ervan overtuigd, en meen zelfs te weten, dat de veiligheidsdeskundigen unaniem van mening waren: openhouden!

Mijn echtgenote en ik krijgen veel telefoontjes, e-mails en whatsapps met woorden van bijval. Maar ik ontmoet ook leden van de Joodse gemeenschap die het onbegrijpelijk vinden dat ze van hun goede vrienden en zelfs van hun bevriende buren, geen woord van begrip, troost of belangstelling vernemen. Maar nogmaals: wij, de familie Jacobs, weten ons gesteund. Een voorbeeld: gisteravond rond middernacht, krijg ik een telefoontje uit Israël. Zonder op de details in te gaan, om beschadiging te voorkomen, wil ik toch kort schetsen wat er zich afspeelde. Om een mogelijk mensenleven te redden in Israël-Tel Aviv was er een document nodig uit de burgerlijke stand van stad X. Omdat ik ooit, jaren geleden, in X een monument had onthuld beschikte ik over het 06 nummer van de burgemeester. Binnen enige uren ontving ik dat wat nodig was.

Vandaag had ik een Brussel-dag. In Brussel zetelt het RCE, Rabbinical Center of Europe, waar ik een keer per maand aanwezig ben voor Halagische kwesties die te maken hebben met gioer, toetreding tot het Jodendom. Wie wil er toetreden tot het Jodendom en dus zichzelf vrijwillig onderwerpen aan het antisemitisme? En toch gebeurt het en heb ik nog geen enkele kandidaat van gedachte zien veranderen.

Ook binnen Joods-Nederland voelen we de onderlinge eensgezindheid en de diepe vriendschap met onze echte niet-joodse vrienden. Interessant trouwens: waar horen we een Ander Joods Geluid? Liepen ze mee vandaag in de anti-Israël demonstratie op de Dam in Amsterdam? Of bestaan ze plotseling niet meer?

 

Gedurende de coronatijd begon Opperrabbijn Jacobs met zijn dagboek op verzoek van het

Joods Cultureel Kwartier.

NIW publiceert nu deze bijzondere stukken op haar website www.niw.nl .

 

 

 

Dagboek van de Opperrabbijn 12 oktober 2023

Twee intensieve dagen in Zagreb vanwege een groot congres over, raad u maar, antisemitisme. Dinsdag had ik dus om 14:15 uur naar Kroatië zullen vliegen, maar mijn vlucht moest ik enige uren uitstellen om mee te kunnen gaan met ‘een kleine delegatie’, die de Joodse gemeenschap zo breed mogelijk vertegenwoordigde, voor een ontmoeting met onze Minister-President Rutte. Een warm en duidelijk gesprek. Onze regering staat achter Israël, zonder een ‘maar’ !

Maar het ‘maar’ wordt al breed gehoord in onze samenleving. De interne GL/PvdA aanval op Timmermans en Klaver vanwege hun steun voor Israël zonder een ‘maar,’ is hiervan een lichtend (of beter geformuleerd: een duister) voorbeeld. Vraag: Wie is schuldig, de Joden of de lantaarnpaal? Antwoord: hoezo lantaarnpaal?

De voormalige President van Kroatië, mevr. H.E. Kolinda Grabar-Kitarov verkondigde tijdens de conferentie een zeer waar woord. ‘Hamas’ is niet hetzelfde als ‘de Palestijnen’. Maar voor het brede publiek is Palestijn het synoniem van Hamas en is Hamas het synoniem van Palestijn. En hoewel de gewone Palestijn tijdens de laatste verkiezing Hamas heeft gekozen als hun regering, is het maar de vraag hoe vrijwillig deze verkiezing heeft plaatsgevonden. Natuurlijk zijn de Palestijnen (en nu bedoelen we hiermee de inwoners van Gaza, slachtoffer, maar niet van Israël, neen, van Hamas.

En terwijl ik dit dagboek begon te schrijven, ontving ik een warme en bemoedigende whatsapp van Mirjam Bikker, de nieuwe fractievoorzitter van de CU. De SGP-fractie had me ook al benaderd om kennis maken met hun nieuwe fractievoorzitter. Tel daarbij op het warme gesprek met Rutte, het telefoontje van minister van Gennep, het contact met Dilan Yeşilgöz en met mijn burgemeester Lucas Bolsius en ik voel me gesterkt door Nederlandse politieke vriendschap.

De conferentie was door mij zwak bijgewoond, ik stond meer buiten dan binnen de ruimte waar het antisemitisme-congres zich afspeelde. Ik ben daaraan zelf niet helemaal schuldig! De schuld leg ik graag bij de rabbijn van Zagreb die verschillende mensen bij mij heeft gebracht.  Een echtpaar dat wel over papieren beschikte die aantoonden dat ze ergens in Zuid-Amerika waren toegetreden tot het Jodendom, maar dat rabbinaat werd niet erkend door het Opperrabbinaat van Israël. Maar los hiervan had de heer Santos ook nog een verklaring van een rabbinaat dat wel in Israël erkend wordt, maar die verklaring bleek een vervalsing. Ik hoor u nu denken: een vervalsing? Maar de vervalsing werd door Santos uitgelegd. Hij had namelijk al twee keer gioer gedaan, was dus in zijn optiek al Joods maar had alleen nog niet de juiste papieren. Nu was Santos ook nog gescheiden en zijn vrouw was dus de tweede echtgenote. Die had ook weer gioer gedaan, in weer een ander land, maar ook die gioer was van een totaal vaag en onbekend rabbinaat en werd dus terecht niet erkend.  De heer Santos was gescheiden van zijn eerste echtgenote om religieuze reden. Ze hield zich niet aan de Joodse wet op een manier die Santos verlangde. Santos heeft uit huwelijk nr. 1 een aantal kinderen die nu in de USA wonen met zijn ex. Overigens is de ex inmiddels strikt religieus geworden…en zo kan ik nog een tijdje doorschrijven. Aan mij dus het verzoek of ik eventjes, hoeft gelukkig niet meteen vandaag, een derde (of vierde?) gioer kan uitvoeren. En dus heb ik nu eerst verzocht aan Santos en echtgenote nr. 2 om hun verhaal op schrift te zetten en aan mij te sturen, zodat ik in eerste instantie kan kijken of het mondelinge verhaal, dat ik goed tot me heb genomen, overeenkomt met het schriftelijke. Daarna zien we wel weer verder.

Ook nog een ontmoeting met een moeder met een zoon van dertien jaar. Moeder vertelt mij dat zij van de Joodse buurvrouw van haar oma, die niet meer leeft, had vernomen dat haar oma, van moeders kant, geheimhield dat ze Joods was uit angst voor Auschwitz. Bewijs ontbrak echter en ook de Joodse buurvrouw had dit aardse bestaan al jaren geleden ingeruild voor een hoger leven. En nu de vraag: dit superintelligente jongetje van dertien wil weten of hij Joods is en zo niet of hij een gioer kan doen.

Om beide gevallen, Santos met echtgenote en de dertienjarige,  goed te kunnen vatten en op hun merites te kunnen beoordelen, heb ik uiteraard ook goed moeten luisteren naar de mening van de rabbijn en ook separaat met zijn echtgenote gesproken. De Rabbaniet plaatst grote vraagtekens bij de betrouwbaarheid van de heer Santos en spreekt niets dan lof spreekt over de oprechtheid van de moeder van het dertienjarig knaapje.

Dat was dus dag één van de conferentie over antisemitisme in Zagreb.

Dag twee zaten we al om acht uur in een van de drie autobussen op weg naar Jasenovac. Dat zegt u waarschijnlijk niets. Maar Jasenovac is een soort Auschwitz. Alleen werden hier naast Joden ook zigeuners, Serviërs, Bosniërs en Kroaten die verzet boden vermoord. Na een rondleiding door het museum vond de indrukwekkende herdenking plaats. En terwijl onze Yanki op de Dam zijn toespraak hield, mocht ik in Jasenovac mijn herdenkingsrede houden ten overstaan van EU-parlementariërs, vertegenwoordigers van de Joodse gemeenschap uit Kroatië, Portugal, Spanje, Bosnië en een aantal ‘gewone’ Europese landen en in aanwezigheid van de Grootmoefti van Bosnië-Herzegovina, die nu mijn vriendje is geworden en een indrukwekkende toespraak hield.

Gisteravond laat thuisgekomen vernam ik tot mijn stomme verbazing dat vandaag, vrijdag, vanwege de oproep van Hamas om Joden in de hele wereld aan te vallen, de Joodse scholen in Amsterdam gesloten zijn. Mijn mening: belachelijk! Ik weet zeker dat de verantwoordelijke autoriteiten de nodige maatregelingen treffen. Maar toegeven aan chantage?! Aan bedreiging?! Moet ik ook mijn keppeltje niet meer gaan dragen? Sjoels gaan sluiten? Een kettinkje met een davidster angstvallig verbergen? Wat voor signaal zendt dit uit naar de leerlingen?

Wordt vervolgd.

 

 

Gedurende de coronatijd begon Opperrabbijn Jacobs met zijn dagboek op verzoek van het

Joods Cultureel Kwartier.

NIW publiceert nu deze bijzondere stukken op haar website www.niw.nl .

 

 

 

 

Dagboek van de Opperrabbijn van 9 oktober 2023

Nu Soekot weer voorbij is, zit ik weer te dagboekenieren. De eerste dagen Soekot waren we in Maastricht waar een kleine tachtig orthodox-Joodse gasten Soekot aanwezig waren. Ze kwamen uit België, Londen, Manchester, New York, Duitsland en Zwitserland. Een aantal van hen woonden in een flat waar een mogelijkheid bestond om een eigen Soeka te bouwen, anderen wilden gewoon naar een hotel om het extra koken te besparen of om zomaar weg te zijn. Dit geheel stond onder Rabbinaal Toezicht van mijn persoontje. De laatste dagen waren we in Londen bij onze kinderen. Die moeten we ook af en toe kunnen zien.

Wat gisteren, Simchat Thora – Vreugde der Wet, vrolijk al dansend met de Thora-rollen had moeten eindigen, werd een verdrietig en zenuwachtig gebeuren: de catastrofe in Israël vernamen we via de beveiligers. De beveiliging moest namelijk vanuit Overheidswege opgevoerd worden en dus kregen we via de beveiligers te horen wat er gaande was. Dat het dansen met de Thora-rollen een ander dansen werd dan voorgenomen, moge duidelijk zijn. Na afloop van Simchat Thora ben ik meteen op mijn e-mail gaan kijken. Vele, vele bemoedigende e-mails, sms-berichten whatsapps en (niet-Joodse) mensen die geprobeerd hadden om me te bereiken. Zelfs een WhatsApp vanuit de top van de nationale beveiliging en een bijzonder sensitief en steunend telefoontje van onze Minister van Sociale Zaken Karien van Gennip. Voelend hoe fijn zo’n steunend teken van belangstelling kan zijn, ben ik zelf ook meteen in de telefoon geklommen om naar ouders van wie de kinderen in Israël studeren of woonachtig zijn te bellen. Ik hoor zorg over de situatie in Israël, maar ook vrees voor wat dit in Nederland gaat betekenen. Als ik het Free Palestine al regelmatig te horen kreeg, jarenlang, gewoon als ik mijn dagelijkse wandeling maakte, dan vraag ik me af of het nu bij naroepen zal blijven.

Helaas heb ik het bange vermoeden dat de steun die nu aan Israël en aan de Joodse Gemeenschap in Nederland wordt uitgesproken, binnen de kortst mogelijke tijd zal omslaan naar begrip voor de Hamas-moordenaars of, zoals de PKN ze nu al betitelt op haar website:  de “militante strijders.” De PKN-oproep tot gebed in alle aan de PKN aangesloten kerken, getuigt helaas door de regels heen van een ijzige neutrale opstelling.

Hoe anders was het schrijven vanuit de Katholieke Raad voor het Jodendom. Een keiharde veroordeling van de ‘niets ontziende terreur van Hamas’ en bemoedigende woorden naar de Nederlands Joodse gemeenschap.

Omdat ik pas vanavond weer thuis ben, kon ik gisteravond de grote solidariteitsbijeenkomst niet bijwonen en ook de speciale sjoeldienst georganiseerd door de Joodse Gemeente Amsterdam zal ik niet kunnen bijwonen. Ik voel me schuldig dat ik nu niet in Nederland ben tussen mijn mensen, maar het is zoals het is. Gelukkig hoorde ik dat de solidariteitsbijeenkomst bijzonder succesvol was verlopen en dat onze minister van Justitie en Veiligheid, Dilan Yeşilgöz-Zegerius, haar onverbloemde steun aan Israël en aan de Nederlandse Joodse Gemeenschap heeft toegezegd. Ik had niet anders verwacht, maar het is goed dat ze het ook heeft uitgesproken ten overstaan van de Nederlandse samenleving. Fijn dat Amsterdam de Israëlische vlag heeft uitgehangen en jammer dat een aantal steden heeft gemeend om dit niet te doen.

Het gaan drukke dagen worden. Dinsdagochtend om 9 uur een podcast opname bij mij thuis voor www.cvandaag.nl en om 11:00 uur staat de taxi voor de deur om mij naar Schiphol te brengen om vanaf Schiphol naar Zagreb te vliegen. Zagreb, hoor ik u denken. Ja, Zagreb. Twee dagen met de EJA, Jewish Association. Onderwerp: antisemitisme. Waarom in Zagreb? Antwoord volgt, als ik het niet vergeet, in mijn volgende dagboek.

Mijn column is klaar en het is inmiddels 9 oktober 3 uur in de ochtend. Dadelijk dus de hele dag rijden, maar dat gaat lukken. Als ik doorslaap, en daar ziet het naar uit, ben ik om 8:30 uur wakker. Vijf en een half uur diepe slaap is voor mij voldoende. Dan nog een uiltje knappen op de boot en de rit van Londen naar Amersfoort via Duinkerken of Calais, zal een peulenschilletje zijn.

Ik ga nu dus naar bed en wat Israël betreft kan ik niets meer doen dan geld aanreiken en dawenen voor echte sjalom, ook voor de gewone inwoners van Gaza. Ik weet zeker dat de gewone man-in-the-Gaza-street ook vrede wil en geen enkele behoefte heeft aan oorlog. Maar gezien de gewone inwoners niets te vertellen hebbe en alles draait om de militaire Hamas strijders…

Het wachten is nu op de VN-resolutie waarin Israël wordt veroordeeld wegens… Wegens wat weet de VN waarschijnlijk nog niet, maar de anti-Israël resolutie zal er komen!

 

Gedurende de coronatijd begon Opperrabbijn Jacobs met zijn dagboek op verzoek van het

Joods Cultureel Kwartier.

NIW publiceert nu deze bijzondere stukken op haar website www.niw.nl .

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Dagboek van de Opperrabbijn van 27 september 2023

Jom Kippoer was geweldig. De sfeer in sjoel was intens, bij de toespraken was het muisstil, de mensen waren meer dan voldaan en het Awienoe Malkeenoe moet Boven luidkeels gehoord zijn. Menigeen, zoals me dat na afloop van de dienst werd verteld, was tot tranen toe bewogen. Ik was dankbaar dat onze Amersfoortse sjoel, die bijna 300 jaar bestaat, zo Joods werd gebruikt. Het was meer dan een doorsnee Jom Kippoer! Het luide en doordringende Sjema Jisraeel aan het einde van de Neïla-dienst, de Slotdienst, zit nog steeds in mijn gehoor.

Het is nu woensdag en ik had bijna dit dagboek overgeslagen. Bijna overgeslagen vanwege de drukte. Niet op de weg, maar in mijn opperrabbinaatje.  Ik weet niet waar het allemaal vandaan komt:  Zoom-gesprek met Zweden, mijn zoom-Joodse les voor gepensioneerden, een zoom-overleg met de rabbijn van Kenia en vele keren overlegd over van alles en nog wat met Jeruzalem. Ook vele niet-joodse mensen vroegen om een persoonlijk onderhoud. Daar is niets op tegen, integendeel! Maar als een mij onbekende mij wil ontmoeten omdat hij weliswaar juridisch niet-joods is, maar profetisch wel, dan neem ik toch wat afstand en geef aan dat hij zeker gelijk heeft, maar dat ik niet zo goed ben in het voeren van dit soort hoog profetische bijna bovenaardse diepgaande gesprekken. Volgens mijn Blouma moet ik ook af en toe ‘nee’ durven zeggen.

Nadat net voor Rosj Hasjana rabbijn Vorst ons is ontvallen, is gisteren Louis de Liever overleden. Hij was 84 jaar oud, of beter geformuleerd: 84 jaar jong. Want jong was hij gebleven. Hij was mijn goede vriend, een door en door goed mens die hielp waar geholpen kon worden. Hij deed als vrijwilliger de belastingaangifte van rabbijn Vorst en van vele anderen die de afschuwelijke jaren ’40-’45 hadden overleefd. Loek, want zo werd hij genoemd, was een echte vriend. Jaar in jaar uit reden we in de Chanoeka-week samen door Nederland om de grote menora’s aan te steken: in Bourtange, in Middelburg, Maastricht, Enschede, Winterswijk, Kampen enz. enz.! De oorlog en vooral ook het na-de-oorlog, had zijn leven getekend. Hij was een veelgevraagd spreker en menigmaal traden we ook samen op. Als ik bij een lezing aangaf dat als een mens de hel van een concentratiekamp heeft overleefd en dan normaal is gebleven, dat hij dan gestoord is want zoveel meemaken en je bent dezelfde persoon na de hel van Auschwitz als voor die hel, dan is er iets mis met je. Loek, vroeg ik hem dan publiekelijk:  ben jij normaal? En dan stond mijn bijzondere vriend op en zei: Neen, ik ben niet normaal. En dan begon hij zijn levensgeschiedenis te vertellen. We zullen zijn verhaal niet meer uit zijn mond kunnen horen.  Voor zijn lieve echtgenote, zijn twee dochters, kinderen en kleinkinderen: Keep strong en blijf gezond.

En terwijl de kleínzoon van Loek bij ons thuis is gekomen om het kaddiesj te oefenen voor de lewaja van morgen, krijg ik een whatsapp dat in Antwerpen rabbijn Friedrich zojuist is overleden.  Zeer hoogbejaard, maar toch. Hij heeft ongelofelijk veel betekend voor Joods Nederland. Voor het Cheider en voor vele andere plaatsen waar hij zich dienstbaar had gemaakt, sjioerim heeft gegeven, lezingen gehouden, ook in de niet-joodse gemeenschap. Samen zaten we in het bestuur van het Cheider. Adje Cohen de voorzitter, Friedrich de vicevoorzitter, een penningmeester en ik als lid-zonder portefeuille. We hebben samen heel wat oorlogen moeten voeren tegen de Onderwijs Inspectie om te kunnen en te blijven overleven. Ik had die Whatsapp nog nauwelijks ontvangen of de mededeling bereikt me dat vanavond omstreeks tien uur de lewaja al zal zijn in Putte. Toen ik het hoorde was de stoet vanuit Antwerpen al op weg naar Putte, alwaar de begraafplaats is van orthodox Joods Antwerpen. Vanuit de stoet krijg ik een telefoontje dat ze over 50 minuten op de Joodse begraafplaats zullen zijn. Ik snel op de ANWB-routeplanner gekeken en zie dat het vanuit mijn huis naar Putte bijna anderhalf uur is. Wel gaan, niet gaan. Rabbijn Friedrich heeft zoveel betekend voor de Joodse gemeenschap, kan ik het maken om te ontbreken? Na pijlsnel nadenken en inschatten, verbiedt Blouma mij om op dit late tijdstip in mijn eentje de auto in te springen en als een gek over de nachtelijke weg te scheuren om vervolgens veel te laat aan te komen. Ik zal proberen naar de sjiwwe ta gaan. Hoewel: dadelijk eerst de lewaja van Louis de Liever en dan naar Antwerpen, als er tenminste aldaar sjiwwe wordt gezeten. Geen idee waar zijn kinderen woonachtig zijn. En vrijdagochtend op sjiwwe-bezoek gaat het zeker niet worden, want om 12:00 uur word ik in Maastricht verwacht waar de eerste dagen in Crowne Plaza onder mijn rabbinale toezicht meer dan negentig orthodox Joodse gasten uit Antwerpen, Londen, Manchester en zelfs uit de USA Soekot zullen vieren.

De Soekot-dagen zijn in feite een herhaling van de Hoge Feestdagen, Rosj Hasjana en Jom Kippoer. Die dagen worden in het Hebreeuws niet Hoge Feestdagen genoemd, maar Ontzagwekkende Dagen. En nu dus met dezelfde overgave, maar dan vanuit vreugde, krachten verzamelen voor de rest van het nieuwe Joodse jaar 5784. En ondertussen nadat ik tientallen en tientallen condoleance e-mails vanwege Rabbijn Ies Vorst zl ontving net voor Rosj Hasjana en nu zelfs de kleinzoon van Loek de Liever mij condoleert omdat hij weet hoe close zijn opa en ik waren, op naar Soekot.

Ja, Loek en rabbijn Friedrich waren hoogbejaard en de enige zekerheid die we hebben in het leven is dat het leven eindig is. Loek was op. Friedrich idem, uitgeblust. Beiden, en hetzelfde gold voor rabbijn Vorst, overlevenden van de oorlog. Alle drie ook vertelden ze over die afschuwelijke jaren, alle drie waren ook duidelijk getekend en gevormd door die vreselijke jaren. Maar nu dus dadelijk eerst de lewaja van Loek, dan misschien naar Antwerpen en dan op naar Soekot. En als we op de laatste dag van het Loofhuttenfeest met de Thorarollen dansen, zullen de nesjommes, de zielen, van Rabbijn Vorst, Loek de Liever en Rabbijn Friedrich vanuit het Boven meedansen en ons stervelingen aanmoedigen om ook als het tegenzit, vooral verder te gaan. Ievdoe et Hashem besimcha – dien G’d vanuit vreugde.

Voor u allen, lezers van mijn dagboek, Gut Jom Tov, Chag Sameach en nog vele jaren!

 

Gedurende de coronatijd begon Opperrabbijn Jacobs met zijn dagboek op verzoek van het

Joods Cultureel Kwartier.

NIW publiceert nu deze bijzondere stukken op haar website www.niw.nl .

 

 

 

 

RSS
Follow by Email