Het was vandaag een dag van papierwerk. Verklaringen ondertekenen, reglementen doorworstelen, verjaardagbrieven van een persoonlijke noot voorzien en de nodige lezingen voorbereiden. Met dit laatste ben ik nog niet klaar, maar ik moet nu echt even onderbreken om mijn dagboek klaar te hebben. Aanstaande dinsdag spreek ik via Stream (een soort Zoom maar dan net weer anders) voor Christenen voor Israël. Onderwerp: “Gebed in de Joodse Traditie.” Geen idee wat ik moet gaan zeggen, maar we vinden wel wat. Er valt genoeg over te zeggen, want door de eeuwen heen hebben we heel wat afgebeden! Maar het eerst dat ik wil uitleggen is dat het Nederlandse woord ‘bidden’ betrekking heeft op ‘vragen’, ‘beten’ in het Duits. Maar ons ‘gebed’ heeft een andere betekenis. Maar meer daarover niet nu, anders heb ik niets meer over voor de Stream. Vanmiddag ontving ik een interessante e-mail van een oudere dame, een psychologe. Ik had haar gevraagd om eens naar mijn dagboeken te kijken en mij te laten weten wat ze ervan vond. Haar reactie was heel interessant. Een dagboek bijhouden, zo gaf ze aan, is een therapie. En therapeutisch bezien moet je zo’n dagboek dan niet publiceren, want je toont daarin ook je zwaktes. Ik denk dat ze gelijk heeft, alleen ik schrijf mijn dagboek niet op advies van een psychiater maar op verzoek van een museumdirecteur! Ik schrijf ook niet voor mezelf, maar voor de lezer. Maar, zo begon ik me dan maar meteen af te vragen, heeft mijn dagboek-schrijven misschien toch een psychologische component, is het misschien toch een soort, wellicht onbewuste, therapie die ik nodig heb. Toch maar eens vragen aan de directeur van het Joods Cultureel Kwartier wat zijn echte bedoeling was of dat er ook therapeutische bijbedoelingen waren. Verder voel ik me wel goed, hoewel de coronatoestand het gewone leven ontwricht, maar voor mij valt dat nogal mee, ik heb geen klagen. Ik reisde weliswaar veel, maar zit niet in de reisbranche. En hoewel we altijd veel gasten hebben/hadden (waaronder ook af en toe erg vreemde gasten) toch zitten we niet in de horeca. Maar ik zit wel een beetje in de wereld der psychologen omdat juist in deze tijden mensen eenzaam zijn, angstig en zelfs af en toe suïcidaal. Als ik zeg dat ik ‘een beetje’ in de psychologische wereld vertoef, bedoel ik te zeggen dat een rabbijn natuurlijk alles te maken heeft met gedrag en gevoel van mensen. Ik mag nooit de mens oppervlakkig bekijken, afgaan op de eerste indruk. Ik word geacht altijd heel goed te luisteren en door te dringen tot de essentie van de vraag. Ik zal me verduidelijken want anders denkt u dat ik psychologische onzin uitkraam.
In mijn dagboek van enige dagen geleden citeerde ik een binnengekomen e-mail:
“Ik ben een tiener die op onverklaarbare wijze een enorme aantrekkingskracht ervaart naar uw prachtige religie. Alles in mij trekt ernaartoe”.
Hoe ben ik hiermee omgegaan. Wellicht had u verwacht dat ik de tiener zou uitnodigen en helpen met haar verlangen om Joods te worden. Maar ik heb dat heel bewust niet gedaan. Ten eerste zal ik nooit een onbekende zomaar bij mij thuis ontvangen. Ik mag geen kwaad denken, maar naïviteit verdient ook niet de hoofdprijs! Om een lang verhaal kort te maken: de tiener is de twintig reeds gepasseerd, is moeder van een baby en heeft een echtgenoot. De echtgenoot is een gelovige moslim. Hij weet niet dat zij contact heeft gezocht met de opperrabbijn, hij weet ook niet dat zij aangeeft Joods te willen worden. Ervan uitgaande dat dit geen vooropgezet plan is om met een list en met een kwade bedoeling bij de rabbijn in huis te komen, wat gaat hier passeren? Hij vindt uit dat zij bezig is Joods te worden. Los van het feit dat zij dan met een Joodse man zal moeten trouwen en van hem zou moeten gaan scheiden, wat zijn de gevolgen voor hun baby? Maar misschien wil hij ook Joods worden. En wat gaat dat dan weer betekenen voor dit gezin ten opzichte van hun familie? Enfin, er is haar uitgelegd dat Joods-worden er momenteel niet inzit. Maar dan maar, zo gaf ze aan, gewoon veel lernen over Jodendom. Mag ze cursussen bijwonen? Ook dat heb ik ten stelligste afgeraden. Ik wil graag mensen helpen, maar hier ga ik meewerken aan het kapotmaken van een normaal regulier gezin. Hij een moslim, zij een moslima. Wat is de toegevoegde waarde om haar te steunen met kennis van het Jodendom. Als zij met hem een problematische relatie heeft, moet ze naar de psycholoog, niet naar de rabbijn. Ook niet als die rabbijn toevallig in een psychiatrisch Centrum meer dan 40 jaar heeft gewerkt, want zijn professie is en blijft: rabbijn! En een rabbijn moet helpen, ook als het helpen lijkt op tegenwerking, want zij was niet blij met mijn weigering haar bij te staan!
Gedurende coronatijd houdt Opperrabbijn Jacobs een dagboek bij voor het Joods Cultureel Kwartier. NIW publiceert deze bijzondere stukken dagelijks op https://niw.nl/category/dagboek/
